Nowoczesny dom dość mocno różni się od tego, który za nowoczesny był uznawany 20 czy nawet 10 lat temu. Paradoksalnie częściej inspiracją mogą być nawet domy sprzed ponad stu lat, choć oczywiście nie przeniesione jeden do jednego, ale dostosowane do wymagań mieszkańców w XXI wieku. Co to konkretnie oznacza?
Nowoczesny dom: funkcjonalność, koszt, wygoda
Gdyby analizować projekty nowoczesnych domów, można by było łatwo wyodrębnić w nich pewne trendy opisywane przez na poły marketingowe określenia: eko, pasywne, ergonomiczne. Okazuje się jednak, że spora część tej nowoczesności wcale nowa nie jest.
Funkcjonalny dom
Projekt nowoczesnego domu powinien być przede wszystkim funkcjonalny. To znaczy, że budynek powinien w maksymalnym stopniu odpowiadać na konkretne potrzeby, a ponieważ to absolutnie niemożliwe, aby tworzyć bardzo specyficzne projekty do katalogu, to dom musi być elastyczny w sensie aranżacyjnym. Rozkład pomieszczeń i ich wielkość muszą dawać możliwość dopasowania ich do własnych potrzeb. Z drugiej strony, cała przestrzeń powinna zostać podzielona na funkcjonalne fragmenty. Oznacza to unikanie zarówno olbrzymich salonów, jak i bardzo ciasnych pokoików, które nie byłyby w realizacji swojej funkcji samodzielne. Zmienia się także cały układ przestrzenny i drogi komunikacyjne w obrębie domu, co ma odzwierciedlać zmiany w stylu życia mieszkańców.
Nowoczesny dom nie kosztuje fortuny
Jeszcze niedawno miernikiem jakości projektu był przede wszystkim prestiż. Stąd tak wiele domów o powierzchni 200, 300 i więcej metrów. Dziś jednak priorytety się zmieniły i większość inwestorów celuje w domy o mniejszej powierzchni. Oczywisty plus to niższe koszty budowy, ale jednocześnie spada też koszt eksploatacji. Czy to całkowicie wyklucza możliwość mieszkania w prestiżowym budynku? Nie, ale dziś prestiż to już nie powierzchnia, tylko nowoczesność per se: systemy smart home, wydajność energetyczna czy komfort.
Wygodny dom
Dziś chyba znacznie częściej niż jeszcze paręnaście lat temu, inwestorzy planujący zakup projektu, zadają sami sobie pytanie, co będą robić w konkretnych pomieszczeniach i jak się w nich odnaleźć. Zwraca się też uwagę na różne drobiazgi: rozmieszczenie punktów poboru wody, gniazdek elektrycznych itd. Chodzi o to, żeby dom zaspokajał nie tylko potrzebę dachu nad głową. Dla wielu osób to już jednocześnie miejsce relaksu i SPA, najlepsza restauracja świata, jedyny zaufany warsztat i najlepsza lokalizacja firmowa. I dom musi te wszystkie funkcje zapewnić.
Jakie pomieszczenia w domach są, jakie znikają, a jakie wracają?
Jednym ze sposobów zapewnienia maksymalnej nowoczesności i wygody projektu domu, jest umieszczenie w nim wszystkich potrzebnych pomieszczeń. I to wydaje się oczywiste, ale tylko do chwili, w której zaczyna się analizę tego, co to w praktyce oznacza. A zatem przystąpmy do dzieła!
Pomieszczenia „stałe”
W większości projektów pojawiają się pewne elementy wspólne. To na pewno sypialnia, a zwykle raczej kilka. Najczęściej są to pokoiki niewiele większe od małżeńskiego łóżka i w zasadzie więcej nie trzeba. Przestrzeń z sypialni jest zabrana, żeby urosnąć mógł salon. W domyśle jest to pomieszczenie, w którym spędza się większość czasu. Do niego najczęściej przylega kuchnia. Przez jakiś czas ograniczano jej powierzchnię, dziś znów kuchnie są coraz większe, a często przyjmują formę wyspy lub rozbudowanego aneksu przy salonie, który tym samym przejmuje część funkcji jadalnych. I oczywiście w nowoczesnym domu nie może zabraknąć łazienki, a raczej kilku, przy czym już kwestią dowolną jest, czy będą one pełniły tylko funkcję łazienki, czy łączyły ją z toaletą.
Pomieszczenia, które znikają
Znikają z wielu projektów pokoje, które nie zostały określone w sposób funkcjonalny. O ile w mieszkaniach cały czas mówi się o dużych i małych pokojach, które pełnią różne funkcje, o tyle w projektach domów architekci często starają się opisać każdy pokój konkretną funkcją, a jeśli tego nie robią: ciach, powstaje kolejna sypialnia i rozrasta się salon. Wyjątkiem są pokoje dziecięce, które w projektach cały czas się utrzymują. Znikają z projektów również niewielkie pomieszczenia, pełniące rolę schowków. Ich funkcja jest przekierowana najczęściej na pomieszczenia gospodarcze. I znika jeszcze jeden rodzaj pokoju, a mianowicie gabinet, a wspominamy o tym dlatego, że paradoksalnie jest to pokój, który faktycznie dziś by się przydał w wielu domach i inwestorzy po prostu organizują go, rezygnując z jednej sypialni.
Pomieszczenia, których nie było, a dziś już są
W projektach nowoczesnych domów – aczkolwiek raczej tych większych – pojawiają się stosunkowo często pokoje kinowe, czy szerzej – pokoje rozrywki. W nich ustawiane jest kino domowe lub konsole. Po części zastępują one dawny kącik relaksu, z tym że wymagają specyficznego przygotowania pod montaż nagłośnienia i ekranów. Stosunkowo łatwo jest takie domowe centrum rozrywki przekształcić w romantyczny lub inspirujący kącik i takie rzeczy też się robi.
Pomieszczenia, o których dziś robi się głośno
Zachwyt nad nowoczesnymi domami sprawił, że przez jakiś czas utożsamiano nowoczesność wyłącznie z automatyzacją i uprzemysłowieniem. Dziś już nie jest to tak jednostronne i w trosce o komfort oraz ergonomię nowoczesnych domów pojawiają się w projektach pomieszczenia, które na jakiś czas zostały zepchnięte na margines. To na przykład spiżarnie, pralnie i suszarnie lub przydomowe warsztaty, w których panie szyją lub zajmują się innym rękodziełem, a panowie mogą rozkładać na części pierwsze rowery, motocykle lub samochody. Rangę w pewnym sensie odzyskało też zwyczajne pomieszczenie gospodarcze, które w nieco starszych projektach jest tak naprawdę tylko schowkiem na narzędzia.
Projekt nowoczesnego domu: jeden, ale w wielu formach
Najpopularniejsze projekty nowoczesnych domów to bez wątpienia te, które dają maksymalne możliwości aranżacyjne. Nie chodzi tylko o wystrój, ale przede wszystkim o nadanie im dowolnej funkcji. Jeśli jeszcze cały projekt jest przyjazny środowisku i portfelowi, to tak naprawdę nie trzeba wiele więcej, żeby zdobył olbrzymie uznanie inwestorów. To w dużej mierze powrót do tradycji projektowania sprzed wielu, wielu lat i odpuszczenie przesadnego nacisku na nowoczesność rozumianą wyłącznie przez pryzmat technologii. Takie projekty się dziś najlepiej przyjmują.
